Thung lũng Silicon đang chạy đua để xây dựng phiên bản tiếp theo của Internet – Metaverse. Những ông lớn đang tham gia vào cuộc chơi. Đâu là cơ hội cho các doanh nghiệp non trẻ?
Facebook đầu tư vào hạ tầng Metaverse
Vào tháng 7/2021, Mark Zuckerberg cho biết mục tiêu của Facebook là phổ biến thế giới ảo này bằng cách lôi kéo người dùng mới qua những chiếc tai nghe giá rẻ. Cơ sở người dùng mạnh mẽ này sẽ chứng minh một lợi ích quảng cáo: “hàng trăm triệu người” trong metaverse “kết hợp quy mô của nền kinh tế kỹ thuật số bên trong nó”. Trang mạng xã hội này đang “sẵn sàng cho các nền tảng của ngày mai.” Gần đây hơn, Facebook đã tung ra một nhóm sản phẩm mới để xây dựng không gian xã hội 3-D mới, kêu gọi một “mô liên kết” để kết nối các dịch vụ khác nhau với nhau.
Facebook đã tiến gần hơn đến tầm nhìn này trong những tuần gần đây, khi tiết lộ một không gian làm việc thực tế ảo cho những người làm việc từ xa. Công ty cũng đang phát triển một thiết bị đeo tay thông minh và kính VR chiếu vào mắt của người đeo. Facebook đã mua Oculus vào năm 2014 với tầm nhìn metaverse này.
Facebook trong nhiều năm đã mô tả sứ mệnh của mình là kết nối mọi người trực tuyến, cho dù đó là thông qua thực tế ảo, các nhóm trên ứng dụng mạng xã hội hay kinh doanh thương mại. Zuckerberg lập luận rằng metaverse là một phần trong quá trình phát triển tự nhiên của công ty, cho phép mọi người di chuyển giữa thực tế ảo, thực tế tăng cường, máy tính cá nhân và điện thoại thông minh truyền thống.
Nói một cách “nguy hiểm” hơn, một thiết bị VR được sử dụng rộng rãi sẽ cho phép Facebook bỏ qua các thỏa thuận về quyền riêng tư và phí cửa hàng ứng dụng do Apple và Google tính. Nikita Anufriev, giám đốc sản phẩm của Dreamcam, một công ty webcam VR cho biết: “Nó sẽ cho phép họ làm tất cả những điều họ không thể làm trong Apple Store hoặc Google Play Store.”
Nó cũng sẽ mang lại cho Facebook và các công ty khác một nguồn doanh thu mới. Mike Cadoux, tổng giám đốc tại QReal, một công ty khởi nghiệp tạo ra mô hình 3-D cho VR, cho biết: “Nếu bạn có thể tạo ra một cặp kính AR hoặc một cặp kính đa năng, bạn sở hữu nền tảng mà mọi người phải mua tài sản.
Tháng 8/2021, Facebook vừa tiến hành thử nghiệm Horizon Workrooms, một ứng dụng họp trực tuyến dành cho các nhân viên làm việc ở nhà vì đại dịch Covid-19.
Khác biệt ở đây là để sử dụng ứng dụng này, người dùng phải trang bị kính thực tế ảo Oculus Quest 2 và họp trong một thế giới ảo gọi là metaverse. Đây là một phần trong tham vọng xây dựng vũ trụ ảo được CEO Mark Zuckerberg nhắc đến lần đầu hồi tháng 7.
Với Horizon Workrooms, người dùng có thể tạo nhân vật, di chuyển giữa các phòng làm việc, chia sẻ tài liệu ghi chú với đồng nghiệp và tương tác với máy tính. Ứng dụng hiện thời miễn phí, cho phép 16 người kết nối trong một văn phòng ‘ảo’ và 50 người tham gia họp trực tuyến. Tuy nhiên, một chiếc Oculus Quest 2 có giá 300 USD, do công ty con của Facebook sản xuất.
Facebook chưa tính đến kế hoạch chèn quảng cáo trong phòng họp ‘ảo’. Nhưng mạng xã hội này lưu ý người dùng vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc cộng đồng, nếu không muốn khóa nick.
Giấc mơ Metaverse của Tencent
Một đại diện nữa đến từ Châu Á chính là siêu tập đoàn Tencent, khi các “chân rết” của họ đang có mặt tại hầu hết các ứng dụng công nghệ sở hữu lượng người dùng lớn nhất thế giới. Ngay cả Epic Games – công ty thành công với Quảng trường ảo Fortnite, cũng thuộc danh mục đầu tư của Tencent.
Bức tranh cổ phần của Tencent dưới đây sẽ cho thấy rằng Tencent đã dẫn đầu trong ba danh mục Metaverse khả thi:
- Thế giới ảo và phần mềm không gian (tức là Game)
- Truyền thông xã hội cao cấp
- Thương mại điện tử
Tencent đã sở hữu cổ phần trong các nền tảng của tương lai và họ sẵn sàng bỏ nhiều tiền hơn nữa. Công ty cho biết sẽ đầu tư 70 tỷ đô la vào cơ sở hạ tầng bao gồm lưu trữ đám mây, AI, an ninh mạng, blockchain, 5G và điện toán lượng tử trong 5 năm tới. Họ cũng sẽ đầu tư mạnh mẽ vào Bán lẻ thông minh, tiếp tục thu hẹp khoảng cách giữa bán lẻ kỹ thuật số và bán lẻ vật lý thông qua thanh toán và công nghệ mua sắm khác. Cùng với đó, các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng và Bán lẻ thông minh sẽ giúp xây dựng thêm công nghệ cơ bản và mô liên kết mà Metaverse sẽ cần.
Tổng hợp lại, Tencent sở hữu cổ phần trong các công ty hàng đầu xây dựng Nền tảng mà Metaverse sẽ được xây dựng: VR, AR, Audio và Internet. Epic, Snap, Spotify và WeChat đều đang xây dựng các nền tảng mà phần lớn lợi nhuận được tạo ra bởi những người sáng tạo. Để Metaverse đủ thú vị và thu hút cho mọi người sử dụng, người sáng tạo là chìa khóa. Cần có trò chơi để chơi, nhạc để nghe, trải nghiệm xã hội phong phú, có cách kiếm tiền và những thứ cần mua bằng số tiền đó. Nói cách khác, cần phải có Nội dung.
Các khoản đầu tư vào Nền tảng của Tencent cho phép tạo Nội dung và họ cũng đầu tư vào Người tạo nội dung. Vốn (Capital) và Lưu lượng truy cập (Traffic) đều cần thiết cho làn sóng tiếp theo.
Họ không phải công ty duy nhất đặt cược nhiều vào metaverse
Magic Leap là một trong những công ty sớm nhất thu hút sự chú ý đến metaverse khi phát hành một ứng dụng thực tế tăng cường vào năm 2011. Ngày nay, nó chủ yếu bán dịch vụ cho các doanh nghiệp.
Vào tháng 5/2021, Microsoft cho biết họ có “vị trí độc nhất vô nhị” với một loạt các công cụ trí tuệ nhân tạo và thực tế hỗn hợp để giúp các công ty bắt đầu phát triển “ứng dụng metaverse ngay hôm nay”.
Gã khổng lồ điện toán Nvidia và nền tảng chơi game Roblox cũng đang làm việc trong lĩnh vực này. Năm ngoái, Spatial đã phát hành một ứng dụng AR miễn phí cho phép hình avatars xuất hiện trong môi trường thế giới thực của người dùng. Trong khi đó, Snapchat đã đi theo hướng này trong nhiều năm, giới thiệu các hình đại diện và bộ lọc tùy chỉnh phủ lên thế giới bằng nội dung kỹ thuật số. Apple cũng có tham vọng AR từ lâu.
Cơ hội cho những tay đua mới?
Các công ty VR cho biết chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi người tiêu dùng, vốn đã bị ám ảnh bởi mạng xã hội, sẽ muốn có một nơi nào đó mới để tương tác và thu hút tương tác kỹ thuật số. Một metaverse có thể cho phép mọi người thỏa sức sáng tạo với các bộ lọc ảnh và các công cụ chỉnh sửa video để thể hiện một cách kỹ thuật số những nhân vật hoàn toàn mới và thể hiện cá tính hoặc tình trạng tài chính của họ thông qua hình đại diện. Nó cũng có thể thúc đẩy những người trẻ tuổi dành nhiều thời gian hơn trên mạng.
Để trở thành một vũ trụ đầy đủ, không có một công ty có thể sở hữu metaverse, tương tự như cách không ai sở hữu Internet. Nhưng các công ty có thể cố gắng độc chiếm các góc tương ứng của họ trong metaverse, giống như một số ít các công ty công nghệ lớn đang thống trị nội dung trực tuyến ngày nay. Các công ty có thể làm điều này tương tự như cách họ kiếm tiền từ ứng dụng thông qua dịch vụ đăng ký, giỏ hàng và quảng cáo.
Metaverse luôn còn chỗ cho các công ty khởi nghiệp, vì thế giới kỹ thuật số sẽ đòi hỏi vô số nội dung, công cụ và địa điểm để mọi người xem và tương tác.